جشن فردینه‌ماه آیینی کهن در دل مازندران
جشن فردینه‌ماه یکی از آیینهای سنتی و فرهنگی مردم استان مازندران است که نمایانگر پیوند عمیق انسان با طبیعت، زمان و جامعه است. این جشن، که در تقویم محلی مازندران با نام «تقویم طبری» شناخته می‌شود، آغاز سال نو را در این منطقه نوید می‌دهد و با آداب و رسوم خاص خود، هویت فرهنگی این دیار را زنده نگه می‌دارد.
تقویم تبری و جایگاه فردینه‌ماه
تقویم تبری، که به نام «فرس قدیم» نیز شناخته می‌شود، تقویمی است که در آن سال به 12 ماه 30 روزه تقسیم شده و پنج روز آخر سال به نام «پیتک» یا «پتک» نامیده می‌شود. این تقویم به دلیل ویژگی‌های خاص خود، هم‌چنان در برخی مناطق مازندران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نخستین روز سال در این تقویم، «فردینه‌ماه» نام دارد که معادل با دوم مرداد در تقویم خورشیدی است.
آیینهای جشن فردینه‌ماه
جشن فردینه‌ماه با برپایی آیینی شاد و پرشور در روستاهای مختلف مازندران برگزار می‌شود. در این جشن، مردم با پوشش‌های محلی و با همراهی موسیقی سنتی، به شادی و پایکوبی می‌پردازند. از جمله برنامه‌های این جشن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
جشن خیابانی
مردم با نواختن سازهایی مانند طبل و سرنا، در کوچه‌ها و میدان‌های روستا به راه می‌افتند و با رقص‌های محلی، فضای شاد و پرانرژی ایجاد می‌کنند.
آیین نمادین عروسی
در این آیین، عروس و داماد با لباس‌های سنتی، مراحل مختلف ازدواج از جمله خواستگاری، شیرینی‌خوران و حمام دامادی را به صورت نمادین اجرا می‌کنند.
آیین نمادین عروسی
پخت غذاهای محلی:
بانوان روستا با پخت غذاهایی مانند آش دوغ، زرشک‌پلو و نان‌های محلی، از مهمانان پذیرایی می‌کنند.
بازی‌های بومی برگزاری مسابقات کشتی محلی، بازی‌های گروهی و نمایش‌های سنتی از دیگر بخش‌های این جشن است.
اهمیت فرهنگی و اجتماعی جشن فردینه‌ماه
جشن فردینه‌ماه نه تنها به عنوان یک آیین فرهنگی، بلکه به عنوان فرصتی برای تقویت پیوندهای اجتماعی و خانوادگی در نظر گرفته می‌شود. این جشن، با احیای آداب و رسوم گذشتگان، به انتقال فرهنگ بومی به نسل‌های جدید کمک می‌کند و هویت فرهنگی منطقه را حفظ می‌کند.
جشن فردینه‌ماه مازندرانی، با قدمتی دیرینه و آداب و رسوم خاص خود، نمادی از فرهنگ غنی مردم این دیار است.
برگزاری این جشن در روستاهایی مانند کندلوس نوشهر، نه تنها به حفظ و احیای سنت‌ها کمک می‌کند، بلکه به معرفی این فرهنگ به گردشگران و علاقه‌مندان نیز می‌پردازد.
پژوهش : حمیدرضا گل محمدی تواندشتی
کارشناس نمایش