معنی نقد در فرهنگ معین، جدا کردن خوب از بد یا به عبارتی جدا کردن سره از ناسره است.
جداسازی، لازمه و پشتوانه آن، آگاهی و شناخت همه‌جانبه نسبت به قضایا و مسائل مختلف است.
با اندیشه و آگاهی درست، نقد ما آغاز می‌شود؛ اما پیش از آن باید توجه کرد که اگر نقد به نفع یا ضرر هر فرد، مسئول، رئیس و... در هر پست و مقامی باشد، کاری عبث و بیهوده است، زیرا یک‌سوی نقد کردن با منفعت‌طلبی، ما را به ناکجاآباد می‌برد.
منتقدِ روشنفکر، یا منتقدی که شاید از لحاظ اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و... صاحب پست و مقامی نباشد، اما نظرات او بر پایه‌ی تجربه و شناخت محیط پیرامون خود، به‌عنوان یک شهروند (یعنی مردم) مطرح می‌شود، نیز در این فضای نقد شرکت دارد.
اما متأسفانه زیرساخت و بستر فضاهای اجتماعی، اطلاعات نادرست اشخاص، نوع نگاه و دیدگاه آن‌ها با واقعیت ملموس، گاهی زمین تا آسمان تفاوت دارد.
مطالب بالا در حالی بیان می‌شود که در فضاهای اجتماعی، نقدها متأسفانه به‌درستی پیش نمی‌رود و همین امر موجب اتهام، شبهه، اهانت و بی‌احترامی می‌گردد.
برای یک‌بار دیگر، در جهت تغییر نگاه و رعایت ملزومات نقد، می‌توان با تکیه بر تجربه حضور در بستر شهرستان سوادکوه، نکاتی را به‌عنوان راهکار یادآور شد:
زمان خدمت یا برعهده گرفتن مسئولیت، بهترین فرصت برای نشان دادن قدرت و هوشمندی ما در حل مسائل مختلف است.
باید بستر و شرایط ایجادشده را در نظر گرفت؛ اگر عواملی مانع اقدامات ما شوند، قطعاً بر روند اجرای پروژه‌ها تأثیر می‌گذارند.
اما نکته‌ی پررنگ ماجرا این است که در همین نقطه باید ابتدا شرایط را بسنجیم و سپس فرد یا عملکرد او را نقد کنیم.
برای مثال، اجرای پروژه‌ای چون ساخت زمین بازی با هدف استفاده دانش‌آموزان برای ورزش و تفریح، در منطقه‌ای که امکانات تفریحی محدودی دارد، مطرح می‌شود. خبر این پروژه منتشر می‌گردد، اما پس از مدتی اثری از فعالیت آن دیده نمی‌شود! در این‌جا باید علت را جویا شد و پس از آن، تحلیلی درست ارائه داد.
اگر نقد ما فقط یک‌سو پیش رود، یعنی با چشمان بسته حقیقت ماجرا را نادیده گرفته‌ایم.
حال، با ذکر چند نکته‌ی کوتاه، جنبه‌ی مثبت نقد را نیز باید سنجید:
هدف، رشد و پیشرفت است؛ داشتن امکانات برای اجرا و ایجاد فضای اتحاد، نه رقابت.
پذیرش نقدها نکته‌ای مهم است.
همکاری و اتحاد، چه در سازمان مربوطه و چه در میان مردم، اهمیت دارد.
یادمان نرود چه در مسئولیت شهری، خانوادگی، شغلی یا گروهی، ابتدا باید نظرات و دیدگاه‌های متفاوت را بپذیریم، سپس نقدی درست و سنجیده ارائه دهیم که با در نظر گرفتن همه‌ی عوامل مثبت و منفی — یا به عبارتی عوامل پیشرفت و موانع آن — از ما منتقدی اثرگذار بسازد.
سیده زینت موسوی پور
پایگاه خبری فجرشمال
پایان پیام