چاپ

گروه اندیشه: عضو هیات علمی دانشکده علوم ریاضی دانشگاه مازندران در یاداشت علمی _تحلیلی خود گفت: علوم پایه، مادر علوم دیگر است و رشد و تکامل علوم دیگر بدون توجه به علوم پایه امکان پذیر نیست.

به گزارش پایگاه خبری فجر شمال، الله‌بخش یزدانی عضو هیات علمی دانشکده علوم ریاضی دانشگاه مازندران در یک یادداشت علمی_ تحلیلی، به بررسی وضعیت علوم پایه و دلایل دور ماندن آن در عصر حاضر پرداخت و با ارایه این مطلب که علوم پایه، همان‌طوری که از نامش بر می آید، پایه و اساس توسعه و پیشرفت علوم دیگر است. گفت: در اغلب کشورهای توسعه یافته، علوم پایه شامل ریاضی، فیزیک، شیمی، زیست شناسی و ... دارای جایگاه بالایی هستند و برای گسترش و همگانی کردن آن، چه از نظر مالی و چه از نظر معنوی، هزینه‌های زیادی پرداخت می‌شود. دلیلش این است که علوم پایه، مادر علوم دیگر است و رشد و تکامل علوم دیگر بدون توجه به علوم پایه امکان پذیر نیست.

وی با اشاره به کلام رهبر معظم انقلاب در دیدار با اساتید دانشگاهی و اعضای هیات علمی که به مهجور ماندن رشته های ریاضی و فیزیک، تاکید داشتند افزود: به دنیا که نگاه می‌کنیم می‌بینیم آن چیزی که توانسته کشورهای پیشرفته را به این اوج و قله برساند ریاضی، فیزیک، شیمی و علوم زیستی است، این رشته‌های مهم علوم پایه به خصوص ریاضی یا فیزیک را برای آینده لازم داریم.

یزدانی ادامه داد: اشتیاق دانش‌آموزان و دانشجویان به تحصیل در رشته‌های درآمدزا و صد البته تشویق والدین به این امر، رشته‌های دانشگاهی را نامتوازن کرده و در این بین علوم پایه مخصوصا ریاضی و فیزیک بیشترین ضربه را متحمل شده‌اند. نتایج پژوهش در زمینه علوم پایه، ممکن است در همان ابتدا برای جامعه و صنعت کاربردی نداشته باشد ولی می‌توان گفت که زیربنای دستاوردهای علوم مهندسی و پزشکی به نتایج تحقیقات علوم پایه وابسته است. نمونه‌های فراوانی وجود دارد که چندین سال پس از اثبات موضوعی مثلا در ریاضی، کاربرد آن در صنعت و جامعه مشخص شده است.

عضو هیات علمی دانشکده علوم ریاضی دانشگاه مازندران خاطرنشان کرد: بنابراین نباید تصور کرد که نتایج تحقیقات علوم پایه، در مدت زمان کوتاهی به فناوری منجر شود. با وجود تاکیدات فراوانی که در سال‌های اخیر بر تولید علم و فناوری شده است، متاسفانه شرایطی ایجاد شده است که علوم پایه مغفول بماند. این غفلت را می‌توان در کاهش آمار داوطلبان ورود به رشته‌های ریاضی و فیزیک در سال‌های اخیر به خوبی احساس نمود. اما علت آن را می‌توان نبود جایگاه شغلی مناسب برای دانش‌آموختگان رشته‌های مذکور دانست. از سوی دیگر نگرانی‌های مالی دانشجویان به ویژه دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی، عامل مهمی برای بی‌انگیزه شدن آنان در تحقیقات و نوشتن مقالات با کیفیت می‌شود.

وی در ادامه تاکید کرد: این مهم در کمیت و کیفیت مقالات علمی اعضای هیات علمی نیز تاثیرگذار است. همه این عوامل سبب شده است تا از وجود بسیاری از محققان جوان، با استعداد و علاقه‌مند در این رشته‌ها بی‌بهره بمانیم. عدم رقابت در تحصیل در این رشته‌ها عمدتا باعث قبولی افرادی می‌شود که این رشته‌ها در اولویت آن‌ها نبوده است. ضمن احترام به همه معلمان زحمت‌کش، بی‌انگیزگی جوانان فاقد شغل به تحصیل در رشته‌های علوم پایه، باعث شده است تا میدان رقابت برای معلمان باسابقه و یا احیانا بازنشسته خلوت باشد.

یزدانی اذعان داشت: برگزاری کنکور دوره دکتری و پذیرش دانشجوی دکتری بدون حق اعمال نمره حد نصاب، باعث شده است که شاهد حضور دانشجویان ضعیف و بعضا غیر مرتبط با رشته تحصیلی باشیم که صد البته بر کیفیت کارهای علمی تاثیر منفی خواهد گذاشت. به نظر می‌رسد که برای رفع مشکل بی‌انگیزگی و عدم گرایش به رشته‌های علوم پایه باید مسئولان وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش، برنامه‌های اساسی و مدونی داشته باشند.

عضو هیات علمی دانشکده علوم ریاضی دانشگاه مازندران به ارایه پیشنهاداتی جهت بهبود معضل پیش رو علوم پایه و رفع مهجوریت آن پرداخت و ادامه داد: تغییر نگاه مسوولان به علوم پایه به عنوان زیربنای تولید و فناوری، نه علوم کاربردی زود بازده در توسعه جایگاه علمی کشور ، وجود برنامه‌ای دقیق و مدون از سوی وزارت عتف، بین تعداد دانشجویان پذیرفته ‌شده و بازار کار موجود در هر رشته بر اساس نیاز جامعه، تعلق گرفتن حداقل حقوق وزارت کار جهت انگیزه‌بخشی به دانشجویان دوره‌های دکتری، پژوهانه‌ای در تمرکز بر تحصیل علم و انجام پژوهش، احیای حدنصاب نمره قبولی در آزمون مصاحبه دکتری جهت جذب دانشجویان بهتر، تقویت و حمایت گروه‌های آموزشی در تدوین و بازنگری سرفصل‌های دروس و تعریف دروس جدید و میان رشته‌ای از جمله موارد پیشنهادی است که می تواند این معضل پیش رو در علوم پایه را از میان بردارد.

حمیدرضا گل محمدی تواندشتی

انتهای پیام