آخرین مطالب

چکیده پایان نامه

بررسی تطبیقی تفتیش عقاید در عصر محنت با دستگاه انکیزیسیون تفکر و اندیشه

بررسی تطبیقی تفتیش عقاید در عصر محنت با دستگاه انکیزیسیون

  بزرگنمایی:

یک دوره ی کوتاه «تفتیش عقاید» معروف به «عصر محنت» شامل آخر حکومت «مأمون عباسی» و دوران دو خلیفه ی پس از وی در «تاریخ اسلام» وجود دارد که تا کنون تحقیق مستقل، جامع و تاریخی صرف درباره ی آن صورت انجام نیافته و آن عبارت از 14 سال سلطه ی سیاسی تفکر معتزلی بر جهان اسلام، از طریق اجبار و فشار و شکنجه بود. این پژوهش تاریخی، ضمن بررسی، کشف و تحلیل زوایای پنهان آن پدیده ی کمتر شناخته شده در تاریخ اسلام، برای نخستین بار به قیاس عصر محنت با دوران سرکوب دستگاه انکیزیسیون اروپای قرون وسطا، در تمام ابعاد آن می پردازد.

مقصود محوری این تحقیق، جست و جوی میزان صحت علمی انتساب عناوین "تفتیش عقاید" و "انکیزیسیون" به "عصر محنت" و نیز یافتن پاسخ این پرسش است که وجوه تشابه دو نسخه ی تفتیش عقاید مسیحی و اسلامی، به حد کافی معنادار و قانونمند هست که بتوان از تکرار تاریخ با فاصله ی پنج قرن سخن گفت؟

پیش از این برخی محققان تاریخ علم کلام به طور پراکنده از عصر محنت با برچسب تفتیش عقاید یاد کرده بودند لذا در مطلع این مطالعه، پیش فرض غالب، در مورد پرسش نخست، تأیید درستی انتساب فوق بود. نتایج این تحقیق، نشان می دهد که رفتارهای افراطی ناشی از گرایش کلامی اعتزال، به راستی مصداق تفتیش عقاید سازمان یافته بوده و انتساب آن به انکیزیسیون قرون وسطا قابل اثبات و استناد است.

تا پیش از آغاز کار، ارائه ی فرضیه درپاسخ به پرسش دوم، کار آسانی نبود و البته به نظر نمی آمد که وجوه تشابه زیادی به دست آید اما بر خلاف انتظار، در این بخش نیز تطبیق مؤلفه های دستگاه تفتیش عقاید قرون وسطا و عصر محنت، شباهت های عمیق و معناداری به دست می دهد. گاهی رفتارها چنان شبیه است که گویا از هماهنگی و همزمانی بر خوردارند. در حالی که قرن ها با هم فاصله دارند.

در بررسی این دو نحله ی کلامی و فقهی، فرضیه ی دیگری نیز به مرز قانون علمی نزدیک شد. گویا انواع نهادهای متفاوت و ناهمگون فکری و دینی، در یک آیتم مشترک هستند و آن احساس نیاز کاذب به کسب قدرت جهت حفظ و تقویت خود حتی به قیمت آغشتگی به سیاست و لوازم غیراخلاقی آن است که در نهایت آن ها را از فلسفه ی وجودی خود فاصله می دهد بلکه هزینه های گزافی را هم بر آنان تحمیل می کند.

این کار با روش تحلیلی ­ـ تطبیقی انجام یافته است.

واژگان کلیدی: اعتزال، خلق قرآن، عصر محنت، تفتیش عقاید، انکیزیسیون


نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield

lastnews

مدیون شهدا و رزمندگان دفاع مقدس هستیم

ویزیت رایگان پزشکان متخصص از بیماران روستاهای دودانگه ساری

پیام مشترک فرماندار و امام جمعه شهرستان سیمرغ به مناسبت آغاز هفته وحدت

جانبازان یادگاران روز‌های عشق و حماسه‌ هستند

توزیع 100بسته لوازم التحریر در بین دانش آموزان نیازمند سیمرغ

چهلمین برنامه پنجشنبه‌های شهدایی در سوادکوه برگزار شد

صدور 8 فقره مجوز صنایع تبدیلی و غذایی در بخش کشاورزی سیمرغ

افتتاح مسکن محرومین در شهرستان سیمرغ

تقدیر از مدیر امور آبفا شهرستان سیمرغ

آیین آغاز سال تحصیلی جدید در دانشگاه مازندران برگزار شد

آیین تکریم و معارفه رئیس جهاددانشگاهی مازندران برگزار شد

تجلیل از خانواده سردار شهید صمصام طور در سیمرغ

جهت اخذ تسهیلات به بانکهای عامل شهرستان معرفی شدند

کسب رتبه عالی استانداری مازندران در ارزیابی عملکرد وزارت کشور

استاندار مازندران: دستاوردهای والای دفاع مقدس باید در جامعه تبیین شود

جلسه شورای اداری شهرستان بابلسر

ضرورت ترویج و نشر آثار دفاع مقدس در جامعه

بازگشایی مدارس استان در سال تحصیلی 1403-1402 با حضور استاندار مازندران

نگاهی بر کتاب لهجه ی صلح

نشست هم‌فکری مجموعه‌ دانشجویی دانشگاه‌های استان مازندران با معاون فرهنگی اجتماعی وزیر علوم و مدیرکل پشتیبانی فرهنگی و اجتماعی

نشست شورای فرهنگ عمومی مازندران برگزار شد

مراسم آغازین سال تحصیلی با محوریت فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌های استان در دانشگاه مازندران برگزار شد

رقابت استعدادهای برتر برای بورس دانش در دانشگاه مازندران

هفتمین نشست معاونان و مدیران فرهنگی و اجتماعی دانشگاه‌های منطقه 2 کشور به میزبانی دانشگاه مازندران

پیام تبریک رئیس اداره آموزش و پرورش شهرستان سیمرغ

آئین استانی نواختن زنگ مهر در شهرستان سیمرغ نواخته شد

پیام تبریک فرماندار شهرستان سیمرغ به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی مدارس

اجرای دستورالعمل اعطای پایه تشویقی مصوب وزارت علوم در دانشگاه مازندران

از رییس مرکز آپای دانشگاه مازندران تجلیل شد

هشت سال دفاع مقدسی قطعه بی نظیری از تاریخ انقلاب اسلامی

غبارروبی و عطرافشانی گلزار شهدای دستکنده کلای و گلزار شهدای خوشنام شهرستان سیمرغ

برگزاری 310عنوان برنامه طی هفته دفاع مقدس در شهرستان سیمرغ

نظام استکباری سرنوشتی جز فروپاشی و نابودی ندارد

برپایی یادواره شهدای دانش‌آموز شهرستان سیمرغ

یادواره شهدای دانش‌آموز و معلم شهرستان سیمرغ برگزار می شود

برنامه های نشاط آور و امیدبخش در مدارس با روش های هنری عملیاتی شود

تجلیل و تکریم پیشکسوتان دفاع مقدس و مقاومت مازندران

همایش تجلیل و نکوداشت از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس در سیمرغ

جشن شکوفه‌ها در سیمرغ برگزار گردید

نشست مردمی نماینده عالی دولت در شهرستان سیمرغ

ارائه خدمات فرهنگی کمیته امداد شهرستان سیمرغ به 190 دانش‌آموز

اعلام نتایج برترین‌های بخش ملی تئاتر خیابانی اشکواره حسینی

قدردانی ویژه از شهرداری و شورای اسلامی ایزدشهرصورت پذیرفت

برگزاری نشست ساخت و ساز غیر مجاز در شهرستان سیمرغ

نشست کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در سیمرغ

رسیدگی به پرونده کیفری درشعبه102کیفری رامسر به صورت برخط در سامانه سهراب

بازخوانی عملیات والفجر 8 دفاع مقدس به مدت سه شب در موزه فرهنگی دفاع

نمایش خیابانی «یحیی و ترلان» در ایزدشهر اجرا شد

اجرای نمایش‌های «من یک زنم» و «پایان در شروع نقطه صفر» در اشکواره حسینی

افتتاح بخش ملی تئاتر خیابانی ششمین «اشکواره حسینی» در نور