بزرگنمایی:
همواره از آلودگی هوا و عوارض ناشی از آن برای مردم کلان شهرهایی همچون تهران و اصفهان شنیدیم؛ اما باورش سخت است بگوییم مازندران سرسبزترین و خوش آب و هواترین نقطه کشور نیز گرفتار آلودگی هوا شد و روزهاست مردم این خطه ها با غبار و مه ناشی از آلودگی هوا مواجه هستند.
به گزارش فجر شمال از ایرنا، روزها می گذرد دیگر از آن تپه های جنگلی، درختان سرسبز مسیر جاده های ارتباطی مازندران و منظره دل انگیز صبحگاهی که به واسطه وجود این داشته های طبیعی همیشه مازندرانی ها و مسافران از آن لذت می بردند خبری نیست.
تپه های سر سبز که در فاصله زیاد با جاده های مازندران قرار دارد و همراه به لطافت و شادابی هوای استان این مناظر همواره جلوی دیدگان مردم قرار داشت؛ نه اینکه این درختان و یا تپه های سر سبز به دست سودجویان کنده شده باشند نه؛ بلکه اتفاق دیگری شاید به مراتب بدتر از قطع و از بین بردن آنها رخ داده است.
امروز رهگذران مسیر جاده های مواصلاتی مازندران دیگر خط سبز جنگل های هیرکانی را جلوی دیدگان خود ندارند و برخی که شاید به موضوع آلودگی هوا آشنا نیستند و یا باور این موضوع در مخیله ذهنشان نمی گنجد، غبار دود آلود را به عنوان مه صبحگاهی تلقی می کنند.
همگان میدانیم مه صبحگاهی مربوط به صبح و ابتدای روز است و وجود این غبار مه آلود در دیگر ساعات روز نشان دهنده پدیده نامیمون آلودگی هوا است؛ مساله ای که وجود جنگل های انبوه و سرسبز هیرکانی و رشته کوه های البرز در اطراف استان هم نتوانست جلوی آن را بگیرد.
استان مازندران دارای بیش از یک میلیون هکتار عرصه جنگلی است که معادل 53 درصد کل جنگلهای شمال کشور میباشد، در حالی که 2 استان دیگر گلستان و گیلان فقط 47 درصد از وسعت جنگلی شمال کشور را در اختیار دارند، جنگل هایی که همواره از آنها به ریه مناطق شمالی یاد می شد زیر بار آلودگی ها تاب نیاورد.
بیشتر ایرانیها تصورشان از مازندران، منطقهای سرسبز با کوهها و جنگلهای زیبا است که در همسایگی سواحل دریای خزر بهشت کوچکی شکل گرفته است، اما در کمال تأسف در کنار این تصورات، باید گفت غیر از زبالهها و فاضلابی که وارد آب و خاک و دریای این منطقه میشود، وضعیت آلودگی هوای مازندران آنقدر جدی و نگران کننده است که به گفته برخی مسئولان چراکه مازندران محصور در میان کوهها است.
کارشناسان سازمان هواشناسی اعلام میکنند باد غالب در مازندران از سمت شمالغربی به جنوب شرقی است که آلودگیها را به سمت جنگل و کوه میبرد. در کنار نیروگاههایی که با استفاده از سوخت مازوت هوای شهرهای شمالی را آلوده میکنند، در حوزه معادن هم آلایندههای وحشتناکی وجود دارد که باید سختگیریهای قانونی بیشتری انجام گیرد تا زندگی و سلامت مردم به چالش کشیده نشود.
آلودگی هوا تبدیل به بخش جدایی ناپذیر از زندگی شهروندان ایرانی در کلانشهرها به ویژه در تهران شده و طبق آمار سالانه حدود 50 هزار نفر در کشور جان خود را به همین دلیل از دست میدهند و خسارت آن نیز حدود 12 میلیارد دلار برآورد شده است.
ثبت آلودگی و هوای غیر استاندارد در بهشت شهرهای کشور
در این ارتباط مدیر کل حفاظت از محیط زیست مازندران روز یکشنبه از ثبت آلودگی لحظه ای هوا در استان طی روزهای اخیر خبر داد و گفت: از شاخص های جهانی آلودگی هوا سامانه اندازه گیری برای 2 اصل مهم در چهار نقطه چالوس، ساری، آمل و نکا راه اندازی شده است.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود: اندازه گیری ذرات کمتر از 2.5 و 10 میکرون از جمله شاخص های آلودگی هوا در استان است که تجهیزات برای اندازه گیری آنها وجود دارد و قادر به اندازه گیری لحظه ای آلودگی هوا هستیم.
وی ادامه داد: براساس شاخص های استاندارد بین المللی برای مشخص شدن میزان آلودگی و وضعیت غیراستاندارد بودن هوا می بایست میانگین میزان این ذرات در مدت 24 ساعت سنجش و ارزیابی شود.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست مازندران توضیح داد: در زمان حاضر با توجه به تجهیزات موجود میزان ثبت این ذرات در مدت 24 ساعته فراهم نیست تا بتوانیم به نتیجه خارج از استاندارد بودن هوا برسیم.
وی ادامه داد: اما با وجود همین میزان تجهیزات و امکانات موجود برای ثبت آلودگی هوا در مازندران شاهد ثبت آلودگی لحظه ای در استان هستیم.
ابراهیمی کارنامی از چالوس، آمل و نکا به عنوان نقاطی نام برد که آلودگی لحظه ای هوا در آنها ثبت شده و خارج از استاندارد نیز بوده است و گفت که به طوری که چالوس به عنوان سرسبزترین نقطه کشور با این وضعیت آلودگی هوا مواجه شده است.
مازوت سوزی مقصر اصلی آلودگی هوا
وی توضیح داد: با توجه به اینکه در فصول سرد سال با پایداری جوی مواجه هستیم این امر موجب انباشت آلاینده ها می شود و شاهد افزایش آلودگی هوا هستیم.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست مازندران ادامه داد:ساخت و سازهای غیر اصولی و بلند مرتبه سازی و نیز ساخت و ساز غیر از بلند مرتبه سازی در فواصلی که رعایت نشده است باعث شده تا تردد هوا نداشته باشیم.
وی همچنین از احتراق ناقص سوخت خودروها به عنوان دیگر فاکتوری نام برد که توانسته است بر شدت آلودگی هوا در مازندران تاثیر بگذارد و اعلام کرد: استفاده نکردن از ناوگان حمل و نقل عمومی و مسیرهای دوچرخه سواری در تشدید این فاکتور آلایندگی هوای استان تاثیر دارد.
ابراهیمی کارنامی مازوت سوزی نیروگاه را مهمترین منبع آلودگی هوا در مازندران برشمرد و گفت: برای حفظ پایداری برق این نیروگاه مجبور به سوخت مازوت هستند با بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند.
آسمان مازندران در تسخیر ریزگردها
همچنین ابتدای دهه 90 شمسی آنزمان که جسته و گریخته اخباری مبنی بر "مازندران هم در آینده با پدیده ریزگرد مواجه خواهد شد" برای مردم قابل تصور نبود که روزی این خطه شمالی و سرسبز کشور به میدان تاخت و تاز گرد و غبار تبدیل شود اما اکنون بعد از گذشت سالها می بینیم چگونه آسمان آبی استان در برخی از روزهای سال به خاکستری تغییر رنگ می دهد.
«ادامه کاهش تراز آبی میانکاله در مازندران این شبه جزیره را به کانون جدید ریزگردها در کشور تبدیل خواهد کرد و وضعیت کاهش آب در تالاب میانکاله بدتر از دریاچه ارومیه است. تراز آبی این تالاب نسبت به سال های پیش 130 سانتی متر کاهش یافته است، در حالی که کاهش تراز آبی در دریاچه ارومیه 80 سانتی متر بود. باید برای جلوگیری از بروز بحران ریزگرد در این شبه جزیره 68 هزار هکتاری اقدامات فوری و لازم انجام شود تا زمانی که میانکاله وارد بحران جدی و بروز مسائل غیرقابل پیشگیری و حاد نشده است، جلسات لازم برای خروج از این وضعیت تشکیل و تدابیر و راهکارهای لازم اندیشیده شود.»
این جملات بخشی از سخنان علی محمد شاعری نماینده اسبق مردم بهشهر، نکا و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی در همایش" کشاورزی، رکن اقتصاد مقاومتی" که 27 خرداد 1395 در ساری برگزار شد، است که شاید بتوان این مطالب بیان شده از سوی این عضو آن زمان کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی را جزو نخستین هشدارهای اعلام شده در آن وقت محسوب کرد که در پسِ این جملات به نوعی زنگ خطر باز شدن پای ریزگردها به مازندران به صدا در آمده بود.
مسعود پاشنا